Nuôi thú cưng: Liệu pháp chữa lành và cân bằng tinh thần lẫn thể chất

5 lợi ích cho sức khỏe tinh thần mà thú cưng mang lại

1. Giảm căng thẳng

Việc nuôi, chăm sóc, trò chuyện với thú cưng giúp giải tỏa căng thẳng và giảm stress hiệu quả. Cho dù là chó, mèo, cá, chuột lang... hay bất cứ con vật nào, chúng đều có khả năng giúp bạn điều hòa tâm trạng và cảm xúc.

Theo nghiên cứu của Úc, những người nuôi mèo có chỉ số vấn đề tâm lý thấp hơn, tức là họ có sức khỏe tâm lý tốt hơn so với những người không nuôi mèo (1). Nuôi chuột lang cũng mang lại hiệu quả tương tự. Trong một nghiên cứu sử dụng chuột lang như một liệu pháp điều trị hỗ trợ cho trẻ mắc chứng bệnh rối loạn phổ tự kỷ (ASD), những trẻ chơi với chuột lang khoảng 10 phút trong lớp học có biểu hiện bình tĩnh hơn, mức độ lo lắng cũng giảm xuống. Ngoài ra, chúng cũng có tương tác xã hội tốt hơn và gắn bó hơn so với các bạn cùng lứa tuổi (2).

2. Mang đến sự bầu bạn, giảm cảm giác cô đơn

Với những người phải sống một mình, người bị tổn thương hoặc gặp vấn đề về tâm lý, có những rào cản tâm lý khi tiếp xúc với người khác thì con vật chính là "liều thuốc" an toàn và hữu hiệu nhất. Thú cưng là những người bạn trung thành, đáng tin cậy và mang lại cảm giác xoa dịu. Dù bạn xấu hay đẹp, giỏi hay dở, chúng cũng không bao giờ phán xét. Với chúng, bạn luôn là một người chủ hoàn hảo và chúng sẽ luôn yêu thương bạn vô điều kiện. Điều này có tác dụng chữa lành rất lớn.

Theo tiến sĩ Ann Berger - bác sĩ và nhà nghiên cứu tại Trung tâm lâm sàng NIH, Bethesda: “Những chú chó rất nhạy cảm. Chúng sẽ ngay lập tức nhận ra ai đang bị tổn thương, chúng biết cách ngồi đó và yêu thương. Sự chú ý của chúng luôn hướng vào người đó” (3).

3. Sống kỷ luật và có trách nhiệm hơn

Bình thường, mỗi khi chán nản, chúng ta thường dễ buông thả bản thân vào những suy nghĩ tiêu cực, không ăn uống, không vận động, không giao tiếp với người khác. Khi đó, việc sở hữu và chăm sóc một con vật khuyến khích ta chăm sóc bản thân tốt hơn.

Vật nuôi cần dựa vào bạn mới có đồ ăn thức uống, có được sự chăm sóc bảo vệ, cũng như có người dọn dẹp vệ sinh, tập luyện chơi đùa để chúng phát triển khỏe mạnh. Do vậy, từ việc phải quan tâm chăm sóc cho thú cưng, bạn sẽ bắt đầu quan tâm đến đời sống cá nhân hơn và sống có kế hoạch hơn.

Điều này đã được chứng minh qua một nghiên cứu ở thanh thiếu niên mắc bệnh tiểu đường. Các nhà nghiên cứu đã chia họ thành hai nhóm: nhóm 1 chăm sóc cá và nhóm 2 thì không. Theo đó, nhóm 1 sẽ cho cá ăn cách 2 ngày/lần và kiểm tra mực nước của bể. Và cả hai nhóm đều được yêu cầu phải xem lại nhật ký đường huyết cùng bố mẹ. Trong thời gian này, các nhà nghiên cứu đã theo dõi và phát hiện, so với nhóm 2, nhóm 1 có tần suất kiểm tra đường huyết chủ động hơn, thường xuyên hơn và có kỷ luật hơn (4).

4. Tăng tương tác xã hội

Tương tác với động vật đã được chứng minh là làm giảm mức độ cortisol (một loại hormone liên quan đến căng thẳng) và giảm huyết áp. Các nghiên cứu khác cũng phát hiện ra rằng động vật có thể làm giảm sự cô đơn, tăng cảm giác được xã hội hỗ trợ và cải thiện tâm trạng (5).

Việc vuốt ve, chăm sóc vật nuôi giúp bạn cảm thấy sự tồn tại của mình có giá trị rõ ràng hơn, từ đó cũng tăng sự tự tin vào bản thân hơn. Ngoài ra, thông qua thú cưng bạn cũng có thể kết nối với những người có cùng sở thích. Từ đó, những mối quan hệ xã hội của bạn sẽ dần được mở rộng và tương tác xã hội cũng sẽ ngày càng tốt hơn.

5. Tích cực vận động, nâng cao sức khỏe hơn

Điều này đặc biệt đúng khi bạn nuôi một chú chó. Vì chó là loài động vật cần được luyện tập, chạy nhảy, vui chơi, nên khi nuôi chó, bạn cũng cần dắt chúng đi dạo, cho chúng đi công viên,...

Bắt đầu từ những vận động nhỏ như vậy, bạn dần làm quen và yêu thích vận động hơn. Kéo theo đó, việc hoạt động ngoài trời đều đặn cũng giúp tinh thần tỉnh táo, thoải mái và thư giãn. Hoạt động thể chất giải phóng endorphin có thể cải thiện tâm trạng và tăng cảm giác hạnh phúc.

Chỉ cần vận động 30 phút mỗi ngày vừa giúp tinh thần thoải mái, cơ thể dẻo dai mà còn tăng lưu lượng máu đến não, có thể cải thiện trí nhớ, giúp bạn suy nghĩ rõ ràng hơn và bảo vệ khỏi bệnh não.

Thú cưng nào giúp bạn giảm stress hiệu quả nhất?

Thực tế, không có bất kỳ một nghiên cứu nào chứng minh loài vật nào mang lại nhiều lợi ích hơn loài khác. Việc nuôi thú cưng, bất kỳ con vật nào cũng đều mang lại lợi ích tương đương. Chỉ là bạn nên lựa chọn con thú nào phù hợp với sở thích và điều kiện của bản thân và gia đình mà thôi.

Tiến sĩ Layla Esposito, người giám sát chương trình nghiên cứu mối tương tác giữa người và động vật của NIH, giải thích: “Nếu mục tiêu của bạn là tăng cường hoạt động thể chất, bạn có thể lựa chọn nuôi một con chó vì bạn cần dắt nó đi dạo. Nếu mục tiêu của bạn là giảm căng thẳng, đôi khi xem cá bơi lội có thể giúp bạn cảm thấy bình tĩnh hơn. Vì vậy, không có một loại vật nuôi nào phù hợp với tất cả mọi người” (6).

Quyết định nuôi thú cưng là một cam kết nghiêm túc, không thể xuất phát từ sở thích nhất thời. Bởi lẽ, bạn phải đầu tư thời gian, tiền bạc và năng lượng cho thú cưng trong nhiều năm trời. Để xác định xem mình đã sẵn sàng nuôi một con vật chưa, bạn có thể cân nhắc những yếu tố sau:

• Nhà bạn có rộng không, có sân vườn hay không gian ngoài trời không? Điều này sẽ quyết định rất nhiều đến kích thước và tính cách của con vật phù hợp với bạn. Ví dụ, một con mèo, cá, thằn lằn,... nhỏ nhắn có thể thích hợp với cuộc sống trong căn hộ hơn một con chó lớn.
• Bạn thích những hoạt động như thế nào? Thích thể thao, chạy nhảy hay thích ngồi nhà xem phim, đọc sách, nghe nhạc thư giãn? Nếu bạn là một người thích vận động, yêu thể thao, bạn có thể lựa chọn một chú chó đáng yêu, hoặc nếu không thích thể thao, bạn có thể nuôi những loài vật ít đòi hỏi hoạt động thể chất như mèo, cá, chuột hamster,...
• Bạn có bao nhiêu thời gian rảnh dành cho thú cưng trong một ngày? Nếu bạn ở ngoài hầu hết thời gian trong ngày, không có thời gian và không có ai giúp đỡ chăm sóc thú cưng thì bạn có thể lựa chọn những con vật không cần chăm sóc nhiều như cá, chuột lang, sóc bay,...
• Bạn sẵn sàng chi trả bao nhiêu tiền cho thú cưng của mình? (Chi phí ăn uống, vệ sinh, đồ chơi, khám và điều trị bệnh,...)
• Gia đình bạn có ai dị ứng với lông các loài động vật như chó, mèo,.. hay không?

Ngoài ra, nếu bạn không có đủ điều kiện để nuôi một con vật cưng thì cũng có nhiều lựa chọn khác. Cụ thể như:

• Bạn có thể chơi với thú cưng của bạn bè, việc này vừa giúp bạn giải tỏa căng thẳng, vừa được chăm sóc một con vật như mong muốn đồng thời giúp cải thiện mối quan hệ xung quanh.
• Bạn cũng có thể lựa chọn làm tình nguyện viên chăm sóc động vật tại những trung tâm cứu hộ động vật gần nơi sinh sống.
• Nuôi một chú chó, mèo đang cần một nơi lưu trú tạm thời (do chủ nhân của chúng đang đi công tác xa, du lịch dài ngày, hoặc các khách sạn thú cưng đang quá tải). Đây là một cách tuyệt vời để chăm sóc vật cưng mà không cần cam kết lâu dài.

Nếu chưa thực sự tự tin, bạn có thể bắt đầu từ việc nuôi những con vật nhỏ, cần ít sự chăm sóc như cá, rùa, chuột lang,... Từ trải nghiệm này, bạn sẽ hiểu được bản thân mình có thích hợp để nuôi thú cưng hay không.

LeLa Journal đã cùng bạn khám phá rất nhiều lợi ích từ việc nuôi thú cưng đến sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cũng nên cân nhắc thật kỹ trước khi quyết định nuôi một con vật trong nhà nhé. Vì nếu gắng sức nuôi một con vật không phù hợp còn khiến ta áp lực và căng thẳng hơn, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe tâm trạng lẫn thể trạng nhiều hơn nữa đó!