Tác giả sách Karren Goldman từng nhận định tình yêu "là cách giúp ta tìm thấy đôi cánh của chính mình". Tuy nhiên, tình yêu sẽ không thể khiến ta "chắp cánh bay" nếu đối phương là một người không đáng tin và thiếu trách nhiệm.
Không thể phủ nhận niềm tin là tiền đề vững chắc trong mọi mối quan hệ chứ không riêng gì tình yêu. Khi ta tin vào một điều gì đó, ta biết mình có một điểm tựa. Vì lẽ đó, khi tin vào "nửa kia", bạn sẽ cảm thấy mình hoàn toàn xứng đáng với tình yêu mà mình nhận được. Trong một khảo sát nhỏ với 65 người trong độ tuổi từ 18 - 24 tuổi tại Đại học Eastern Illinois, tất cả đều đồng tình niềm tin chính là chìa khóa cho một mối quan hệ bền vững (1). Khi tìm được một người yêu đáng tin, ta sẽ thấu hiểu cho mọi quyết định của họ và không phán xét. Đồng thời, bạn cũng sẽ không lo lắng về họ ngay khi cả hai không ở cạnh nhau.
Đi cùng với sự đáng tin chính là tính trách nhiệm. Khi bạn có một người yêu mang tinh thần trách nhiệm cao đồng nghĩa với việc bạn đã tìm được người đồng hành có mong muốn xây dựng một mối quan hệ lâu dài và nghiêm túc. Nếu "nửa kia" có trách nhiệm, họ sẽ biết quan tâm và chăm sóc người yêu ngay từ những điều nhỏ nhặt nhất cũng như luôn nỗ lực giải quyết những mâu thuẫn nếu có giữa cả hai. Như vậy, trách nhiệm cũng là yếu tố giúp cho mối quan hệ yêu đương có sự kết nối sâu sắc và thúc đẩy sự phát triển tình cảm của cặp đôi.
Có thể nói, niềm tin và trách nhiệm còn là nền tảng thiết yếu để con người tiến những bước dài trong tình yêu để đi đến hôn nhân, và sau đó là tiền đề giáo dục lý tưởng cho trẻ em (2). Con trẻ sẽ học được từ cha mẹ những đức tính tốt đẹp như sự trung thực, chân thành, tính kỷ luật, biết tôn trọng và biết hy sinh vì người khác. Đồng thời, mỗi gia đình còn là một tế bào quan trọng của xã hội. Khi mối quan hệ trong gia đình hòa thuận, xã hội từ đó cũng tự khắc trở thành môi trường sống văn minh.
Có thể không dễ để tìm thấy một người yêu đáng tin cậy và có trách nhiệm, thậm chí đôi khi còn như "mò kim đáy bể", tuy nhiên, LeLaJournal đưa ra vài dấu hiệu dễ nhận diện sau đây.
1. Luôn thành thật: Trước hết, họ sẽ là người không che đậy bất cứ điều gì về bản thân. Họ đến với bạn bằng chính những phẩm chất sẵn có chứ không phải bởi vẻ ngoài phù phiếm hoặc hình tượng "ảo" dày công tô vẻ. Họ không chối bỏ khuyết điểm của mình, thậm chí sẵn sàng cho bạn thấy những vết thương lòng trong quá khứ. Những người như vậy sẽ luôn cởi mở khi trò chuyện cũng như không ngại chỉ ra đâu là điều họ muốn đối phương cải thiện nhằm giúp cho mối quan hệ của cả hai trở nên tốt hơn. Đồng thời, khi mắc sai lầm, họ sẽ thành tâm nhận lỗi và mong muốn xoa dịu bạn chứ không tìm cách đẩy xung đột đến đỉnh điểm. Ngược lại, một người yêu không thành thật sẽ luôn làm bạn thấy bất an, thậm chí người đó còn tìm cách thao túng cảm xúc để bóp méo sự thật và đổ lỗi về phía bạn. Dần dà, bạn sẽ trở nên nghi ngờ vào bản thân, tin rằng suy nghĩ của mình chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng và cảm thấy mình vô giá trị. Theo các chuyên gia tâm lý, đó là dấu hiệu của "gaslighting" (tạm dịch: thao túng tâm lý) - một hành vi xâm phạm cảm xúc nghiêm trọng rất phổ biến trong tình yêu.
2. Lắng nghe những gì bạn nói: Sự lắng nghe đó phải đến từ con tim chân thành và mong muốn chia sẻ với những vui buồn của người yêu. Thiền sư Thích Nhất Hạnh từng chỉ ra một trong bốn yếu tố (bên cạnh "tình yêu thương", "lòng trắc ẩn", "niềm vui") làm nên tình yêu đích thực chính là "sự hòa quyện đồng điệu". Thế nên, một người yêu lý tưởng sẽ khắc ghi từng lời bạn nói để có thể tìm ra cách kết nối với tâm hồn bên trong lẫn cá tính thể hiện bên ngoài.
3. Tôn trọng quyền riêng tư của bạn: Chuyên gia tư vấn hẹn hò James Preece giải thích: "Mỗi người đều có một không gian và mức độ thoải mái khác nhau trong việc vạch ra ranh giới của sự riêng tư. Sự tôn trọng đó cho thấy họ yêu con người thật của bạn cũng như sẽ cho bạn khoảng không gian mà bạn cần" (3). Như vậy, nếu đối phương thật lòng yêu bạn, họ sẽ không làm những việc xâm phạm đến đời tư cá nhân như lén lút đọc tin nhắn điện thoại, bắt buộc bạn kể tất tần tật về những mối quan hệ xung quanh hoặc ép bạn làm theo ý họ. Một mối quan hệ lành mạnh phải tạo sự thoải mái cho đôi bên và không khiến bạn đánh mất chính mình.
4. Biết giữ lời hứa: Luôn làm đúng theo những lời đã nói là biểu hiện của tinh thần trách nhiệm cao độ. Việc người ấy biết giữ lời hứa còn chứng minh rằng bạn đã chiếm giữ một vị trí quan trọng trong lòng họ, đồng thời cho thấy họ là người biết giữ chữ tín và sống có nguyên tắc.
5. Khiêm tốn: Khi người yêu bạn có tính khiêm tốn, họ sẽ không bận tâm đến việc phải chứng tỏ bản thân hoàn hảo trong mắt bạn hoặc trong cách đánh giá của bất kỳ ai. Người khiêm tốn sẽ khuyến khích sự học hỏi lẫn nhau chứ không tìm cách tỏ ra vượt trội hơn nửa kia. Họ sẵn sàng thừa nhận điểm yếu cần khắc phục ở bản thân và luôn muốn cùng bạn hoàn thiện. Bên cạnh đó, sự khiêm tốn còn là yếu tố quan trọng để giải quyết một cuộc xung đột. Cần lưu ý rằng mỗi người đều có một hệ tư tưởng khác nhau và sự bất đồng là điều không thể tránh khỏi. Tuy vậy, sự khiêm tốn sẽ giúp ta giữ tâm thế sáng suốt, tránh việc hạ bệ quan điểm của đối phương. Người khiêm tốn sẽ biết cách tiết chế tính vị kỷ và không tuyệt đối hóa nhu cầu bản thân.
6. Luôn bình tĩnh: Như đã nói, một mối quan hệ yêu đương không phải lúc nào cũng sóng yên biển lặng, nhưng việc gồng mình cãi vã khi xảy ra mâu thuẫn giữa cả hai hoàn toàn không thể giải quyết vấn đề. Một người yêu đáng tin và có trách nhiệm với mối quan hệ sẽ biết cách giữ bình tĩnh, ôn tồn nói ra điều họ thấy không hài lòng để cùng nhau khắc phục. Ngược lại, nếu người ấy không biết kiềm chế cảm xúc mà cứ quát tháo thì đã đến lúc bạn nên cân nhắc về mối quan hệ của mình. Bởi lẽ, điều đó chứng tỏ họ thiếu tôn trọng hay thậm chí xem thường tiếng nói của bạn.
7. Tử tế với gia đình và những người xung quanh: Một người yêu tốt, trước hết, phải là một người tốt ở chính trong gia đình và với người thân của họ. Bởi lẽ, gia đình là người đã sinh ra và dạy họ những bài học đầu tiên về nhân cách sống. Nếu họ được chỉ bảo đúng đắn về sự tử tế thì điều tốt đẹp đó sẽ ăn sâu vào nếp sống để họ sẽ lan tỏa nó đến với những người xung quanh. Sự tử tế biểu lộ ở những việc làm cụ thể như nhường chỗ cho người già và trẻ em ở nơi cộng cộng, giữ cửa mở cho người đi sau, không đàm tiếu về người khác… Tựu trung lại, một người yêu đáng tin cậy sẽ là điểm tựa an toàn, một "tổ ấm" an ổn mà bạn có thể an tâm dựa vào.
Mỗi người đều sẽ có cho mình một trải nghiệm riêng để khám phá ra muôn hình vạn trạng của tình yêu. Thế nên, những dấu hiện trên chưa hẳn là tất cả điều mà tất cả chúng ta đang tìm kiếm ở một người yêu đáng tin và có trách nhiệm. LeLa Journal mong rằng dù thế nào đi nữa, chúng ta đều sẽ hạnh phúc với chính tình yêu của mình đã chọn.
Bạn thấy bài viết thú vị và muốn đọc thêm về Tâm Lý?
Cập nhật những nghiên cứu và khám phá mới nhất về tâm lý.